منطقه تالش و آستارا در دوران فرقه تجزیه طلب دمکرات ها
ایران در سال 1320 در اشغال متفقین ( آمریکا ، انگلیس و شوروی ) بود . پس از پایان جنگ دوم جهانی نیروهای انگلیس و آمریکا خاک ایران را تَرک کردند ولی روس ها به طمع گرفتن امتیاز نفت شمال حاضر به فراخواندن قوای خود که آذربایجان را در اشغال داشتند نشدند . پس از مدتی با تدبیر قوام السلطنه نخست وزیر وقت و اخطار آمریکا به شوروی ، استالین مجبور شد در تاریخ 16 اردیبهشت 1325 به ارتش سرخ دستور دهد که فوراً خاک ایران را تخلیه نماید .
روس ها در طول مدتی که شمال ایران را در اشغال داشتند ، به منظور حفظ جای پای خود و فراهم نمودن اهرم چانه زنی با دولت ایران ، فرقه تجزیه طلب دمکرات آذربایجان به رهبری سید جعفر پیشه وری را تأسیس کردند . این فرقه تجزیه طلب در سال 1324 در آذربایجان اعلام خودمختاری نمود .
فرقه دمکرات ها به منظور تهدید بندر انزلی و رشت با مساعد دیدن شرایط اجتماعی بلافاصله پس از اشغال هشت پر و اسالم ، بلوک تالشدولا را نیز به تصرف درآوردند . در اوایل مهر ماه سال 1324 سربازان روسی آشکارا در نمین و روستاهای غرب آستارا مبادرت به پخش اسلحه و مهمات در بین هوادارن فرقه تجزیه طلب دمکرات می کردند .
در شب 24 آذر ماه قوای مسلح فرقه دمکرات با پشتیبانی ارتش سرخ به آستارا سرازیر شده و پس از درگیری اندکی با نگهبانان شهر و به شهادت رساندن سرهنگ علی ظهیرنیا مرزبان آستارا و چند تن دیگر از درجه داران شهربانی و ژاندارمری ، وارد شهر آستارا شدند و هر مانع مسیر خود را وحشیانه درهم کوبیدند و به سرعت ادارات و پایگاه های نظامی را به تصرف در آوردند و چند روز بعد هشتپر مهمترین شهر منطقه تالش را نیز اشغال کردند .
در آستارا پس از توافق های هوشمندانه قوام السلطنه با روس ها در مورد واگذاری امتیاز بهره برداری از میادین نفت شمال ایران و اخطار آمریکا به روس ها و خروج ارتش سرخ از استان هایی که تحت اشغال داشتند ، پشت پیشه وری و دوستانش ناگهان شدیداً خالی شد و ارتش ملی ایران بدون روبرو شدن با مقاومتی قابل توجه ، سنگرهای فدائیان تجزیه طلب دمکرات را درهم کوبید و دقیقاً در سالروز اعلام خودمختاری در آذربایجان ، آن ایالت را آزاد نمود و سران فرقه تجزیه طلب دمکرات و نیروهای مسلح آن سراسیمه به سوی مرزهای شمال غرب سرازیر شدند تا خود را به خاک شوروی برسانند . آستارا که اصلی ترین گذرگاه فراریان تجزیه طلب در آن زمان بود ، شاهد وقایع و فجایع زیادی گردید .
یک شاهد عینی که خود از جمله آن فراریان بود ، در خاطرات خود می گوید : سران فدایی بانک ملی آستارا را غارت کردند . بازار نیز غارت و به آتش کشیده شد . بسیاری از اماکن به بهانه های مختلف به وسیله دمکراتهای در حال فرار ، چپاول گردید و در آتش سوخت . آنها حتی به شماری از ن شهر کردند . زمانی که حوادث مذکور در آستارا جریان داشت ، قوای مسلح اعزامی از تهران ، از مسیر انزلی – تالش به سوی آستارا در حال پیشروی بود و سران عشایر منطقه به ویژه در تالشدولا و کرگانرود وارد صحنه مبارزه با تجزیه طلبان فرقه دمکرات شدند و آنها را بازداشت و یا متواری نمودند و سرانجام در روز 23 آذر سال 1325 نیروهای دولتی وارد آستارا شده و زمام امور را به دست گرفتند .
پس از ختم غائله تجزیه طلب دمکرات ها به رهبری جعفر پیشه وری ، در استان گیلان نیز جشن و سروری میهنی با مشارکت گسترده مردم بر پا گردید و قوای دولتی و عشایر تالش که نقش مهمی در مبارزه با تجزیه طلبان دمکرات ایفا نموده بودند ، در شهر رشت و در مقابل مردم رژه رفتند .
( منبع مورد استفاده : تاریخ تالش ، علی عبدلی ، نشر جامعه نگر ، چاپ دوم 1393 ، ص 269 – 272 )
شعار ملی و میهنی قوم تالش
تولشیمون ، هِستیمون ؛ یولَه اِیرونه پِشتیمون
Tolǝimun hestimun yola ironǝ petimun
تالشیم ، هستیم ؛ پُشتِ سَرِ ایران بزرگ هستیم
معرفی کتاب : آرمین حیدریان ، نیوشا دقیقی ماسوله
، ,آستارا ,دمکرات ,تجزیه ,طلب ,فرقه ,تجزیه طلب ,طلب دمکرات ,پس از ,فرقه تجزیه ,روس ها
درباره این سایت